Enig kind… zielig of juist gelukkiger?

   Mama    Gezin en planning    Enig kind: zielig of gelukkig?

Waarom wil je 1 kind en niet meer?

Een magazine van een dagblad wijdde in januari aandacht aan het gezinsleven. Maar dan gezinnen met 6 tot 12 kinderen. Onlangs had ikbenzwanger.com een interview met Annemarie moeder van 7 kinderen. Vandaag hebben we het over het enig kind-gezin.

Waarom wil je maar 1 kind en niet meer? Zijn kinderen die thuis opgroeien zonder broertjes en zusjes zielig? Of juist veel gelukkiger? Worden deze kinderen meer verwend door hun ouders? En klopt het vooroordeel dat dit altijd vervelende kindertjes zijn omdat ze gewend zijn altijd hun zin te krijgen?

Naar schatting zijn er in Nederland 1 op de 11 kinderen enig kind. Gezinnen die bewust hebben gekozen voor 1 kind maar ook gezinnen bij wie een tweede kind niet kwam om wat voor reden dan ook.

We missen soms het gevoel van vrijheid

Isabelle is moeder van een dochter. Samen met haar man wil ze het ook alleen bij dit kind laten. ‘Vroeger, als ik een baby zag, gaf me dat een heel mooi gevoel. Ik kon een baby altijd enorm bewonderen. Maar als ik nu een baby zie, dan heb ik die bewondering niet meer. Hoe lief en schattig ze ook zijn.’

‘De eerste dagen en weken na de geboorte van Ella was natuurlijk heel intensief. Onze dochter was geen huilbaby, had geen reflux, at goed en sliep alle nachten door. Een droombaby. Toen ze geboren werd dacht ik zeker niet meteen aan een volgend kind en dat gevoel is eigenlijk gebleven.’

‘De verantwoordelijkheid voor meerdere kinderen is ook groot. Goed opvoeden en begeleiden kost tijd. Dat beseffen mijn man en ik heel goed. Zowel mijn man als ik missen soms ook dat gevoel van vrijheid.’

'We werden eigenlijk bij onze dochter overvallen. De babyfase is zo intensief. De eerste maanden ben je alleen bezig met pampers en flesjes en dat was best verstikkend. Maar nu is ze 10 maanden en voelt het makkelijker aan omdat er ook interactie is. En verwennen? Tuurlijk willen we haar verwennen maar niet té. Daar denken we goed over na, want verwende kinderen zijn niet leuk.’

Bijna hele familie heeft 1 kind

Patricia is ook een moeder met een bewust 1-kind keuze. ‘Toen onze Jelte werd geboren wist ik vrijwel meteen dat ik het daarbij zou laten. Dat had niets met de bevalling te maken want die was ongelooflijk snel en makkelijk. Nee, ik voelde de verantwoordelijkheid zo enorm groot, eigenlijk veeeeeel te groot.’

‘Behalve die verantwoordelijkheid was het ook dat ik tijd voor mezelf wilde houden. Ik wilde me niet ‘verliezen’ in dit kind en gezin. Dat lukte niet helemaal. Jelte is en was mijn alles en daaromheen richtte ik mijn leven in. Maar de behoefte om ook dingen voor mezelf te houden bleef. Ik zag een tweede kind daarom niet zitten.’

Patricia vervolgt: ‘Het toeval wil dat wij in onze familie bijna allemaal een bewuste 1-kind keuze hebben gemaakt. Totaal onafhankelijk van elkaar. We zijn van mijn generatie met 10 neven en nichten. Daarvan hebben er 2 neven geen kinderen, 1 nicht heeft 2 kinderen en 7 nichten en neef hebben 1 kind’. Eén neef heeft 5 kinderen, dat houdt het weer in evenwicht, haha!!’

Onderzoek naar tevredenheid enig kind

‘Verwend hebben wij Jelte niet. Natuurlijk hebben we het financieel wat makkelijker dan een gezin met meer kinderen. Maar dat onze zoon daardoor meer speelgoed had, dat zeker niet. Als er visite kwam met wat lekkers moest Jelte dat lekkers met ons delen. Dus hij hield het echt niet voor zichzelf. Zo leerde hij ook te delen.’

‘Vriendjes had hij ook altijd om zich heen. Toevallig zit daar ook eentje bij die enig kind is. Ze zijn nog steeds bevriend met elkaar. Jelte beaamt dit: "ik ben nooit verwend thuis en vriendjes had ik genoeg. Ik heb me ook nooit alleen gevoeld."

In de VS werd jaren geleden een onderzoek gehouden bij kinderen die enig kind zijn. Er werd gekeken naar hun tevredenheid, hun zelfwaardering, prestaties, de sociale deelname en hun relatie met ouders en vrienden. Uit het onderzoek kwam naar voren dat er geen verschil bestond in levenservaring of -behoefte tussen kinderen zonder broers of zussen en kinderen die ze wel hebben. Eén eigenschap stak wel boven alles uit: de prestatiemotivatie.

Het grootste deel van de geïnterviewden gaven tevens aan dat ze als enig kind zich niet eenzaam hadden gevoeld. De relaties met de ouders waren uitstekend. En deze groep gaf aan ook veel vrienden te hebben, vaak ook voor vele jaren. Waar komt dan dat prestatievermogen vandaan?

Enig kind ontwikkelt zich sneller

Een psycholoog verklaart: ‘Kinderen zonder broers of zussen kunnen wel ambitieuzer zijn. Dat kan zijn omdat deze kinderen wat meer in een volwassen milieu vertoeven dan een gemiddeld kind met broers en zussen. Daarnaast betrekken de ouders hun enig kind vaak sneller in hun leven. Deze kinderen praten vaak ook al vroeg mee in serieuzere gesprekken zoals carrières. De ouders zelf hoeven hun aandacht ook niet over meerdere kinderen te verdelen. Alle aandacht is er voor die ene zoon of dochter.’

Britse onderzoekers hebben nooit een verband kunnen aantonen tussen eenzame mensen of mensen met gedragsproblemen en het enig-kind zijn. Volgens deze onderzoekers zijn ‘alleenstaande’ kids juist veel gelukkiger. Bovendien ontwikkelen ze zich sneller en hebben ze gemiddeld een hoger IQ. Ze hebben meer zelfvertrouwen en zijn heel tevreden met hun leven, aldus het onderzoek.

Een ander bijkomstigheid is dat ze nooit hoefden te vechten met broers en zussen en weinig ruzies kenden. De verschillen die er misschien zouden zijn, bevinden zich dus wel in het positieve deel. Een psycholoog die onderzoek doet in deze groep kinderen zegt nog meer moois te vinden: ‘Enig kinderen werken makkelijk samen, ze zijn ijverig en netter. Bovendien hebben ze veel doorzettingsvermogen en verantwoordelijkheidsgevoel.’

Vereniging voor enig kind

Is er dan niks negatiefs te vinden? Jelte zoon van Patricia (hierboven) kan nog wel een paar nadelen bedenken: ‘In de toekomst sta ik er alleen voor bij de verzorging van mijn ouders. Anders had je het kunnen verdelen met broer of zus en samen kunnen overleggen. Ik heb door het enig kind zijn ook een kleine familie. Ik kan ook geen oom van de kinderen van mijn zus of broer worden; er zijn immers geen directe neefjes en nichtjes. Als laatste nadeel vind ik dat je bij het opgroeien alleen het voorbeeld van je ouders en van de buitenwereld meekrijgt. Geen broer of zus om van te leren.’

Dat er dus toch érgens wel een behoefte bij het enig kind aanwezig is kan je zien aan een vereniging (die zich liever ‘vriendenclub’ dan vereniging noemt,) en die zich richt op het enig kind. Te vinden op www.enigkind.nl. Opgericht in 1997 door Wim Voorbeijtel.

De vriendenclub vindt zichzelf een goed alternatief voor degenen die geen broers of zussen hebben. Regelmatig organiseren ze met en voor elkaar een open dag met een activiteit en een etentje.

Op die site van de vriendenclub lees je een interview met (nu voormalig) voorzitter Voorbeytels over het ‘enig kind’ zijn. Hij noemt zeker wat nadelen zoals bijvoorbeeld ‘samen met je broer of zus niet lekker kunnen samenzweren tegen je ouders’ en ‘teveel een gesprekspartner worden voor je vader of moeder’. Een voordeel noemt hij ook: ‘je hoeft geen kamer met iemand anders te delen. En het belangrijkste wat steeds naar voren komt: het hebben van veel vrienden. Want: ‘met vriendschappen kan je ook heel ver komen.’

Schrijf je nu in bij Kindje Klein

Vriendin worden van Kindje Klein! Meld je aan