Wie loopt krijgt schoenen, toch? Schoenen met steun juist NIET goed voor je voet

O wat was ik blij te zien dat mijn kleintje haar eerste stapjes deed. Weliswaar achter haar walker of rondom de salontafel, maar ik was toch ontzettend trots. Ook deed het me meteen denken: “Het is tijd voor haar eerste paar ‘echte’ schoenen!”

Natuurlijk had ze al allerhande slofjes gekregen: zelfgemaakte van mijn peettante, een paar alpaca wollen slofjes uit Peru van vrienden en ik had zelf ook al een paar super schattige slofjes gekocht. Maar nu was het echt tijd voor stevige schoenen die steun en grip bieden voor de kleine en nog groeiende voetjes. Toch?

Ik ben opgevoed met het idee dat iemand stevige schoenen nodig heeft met een goed voetbed (geen idee hoe je dat kwantificeert, maar dat even daargelaten). Daarnaast moet de schoen in kwestie goede steun bieden aan de enkel. Ik kreeg als kind altijd schoenen die aan deze eisen voldeden en daardoor kocht mijn moeder altijd relatief dure schoenen voor me.

Sterker nog, toen de ‘All Stars’ schoenen in kwamen (ja ik weet het, alweer) toen ik op de middelbare school zat, mocht ik die dus ook echt niet. Dat was het totale tegenovergestelde van wat de ideale schoen was. Geen steun, geen voetbed en ook nog eens geen draagcomfort.

Als biomechanicus twijfelde ik al aan de ‘schoen met steun is het beste’, maar toen ik afgelopen jaar een gastcollege zag van dr. Irene Davis, nu professor aan Harvard, wist ik het zeker: een schoen met steun is juist NIET goed voor je voet.

Een mensenvoet heeft behalve spieren, vooral veel pezen en een pees is net een elastiek. De spieren trekken aan deze pezen en de pees rekt op waarna het de opgeslagen energie kan loslaten door weer terug te gaan naar de originele status. Het werkt als de elastiek in een katapult. Behalve spieren, kan ook je lichaamsgewicht deze pezen oprekken. Tijdens lopen en rennen gebeuren beide. Zowel spieren als je lichaamsgewicht (tijdens het landen) rekken deze pezen op.

Zodra je afzet van de grond wordt de energie die opgeslagen zit in je voet gebruikt om af te zetten. Het zorgt er dus voor dat je ‘opveert’ van de grond. Door het gebruik van een veer system (je pezen) in plaats van een spier systeem spaart je lichaam een hoop energie uit. Het idee is dat je dit veer systeem juist niet gebruikt als je een schoen aan hebt met een ondersteunend voetbed en wanneer je schoen strak zit.

Je voet heeft niet de ruimte om de veer te spannen (de mooie boog aan de binnenkant van je voet) en je kunt je tenen niet spreiden. Tel daar bij op dat een ‘stevige zool’ ook niet meegeeft en je ziet dat je met een ‘ondersteunende en stevige’ schoen je eigen voet dus om zeep helpt. Resultaat is vaak knie, heup en/of rug problemen in volwassenen.

Dus dr. Davis* pleit ervoor dat we allemaal juist op schoenen gaan lopen met dunne zooltjes (slechts bedoeld om onze voeten te beschermen tegen stoten en dergelijke) en een schoen waar je voeten wat ruimte in hebben. Zeker toen ik wat onderzoeken van haar las, was ik overtuigd.

Voor mijzelf zal het heel wat tijd kosten om terug te kunnen gaan naar weinig ondersteunende schoenen. Mijn voeten moeten daarvoor weer aansterken. Maar mijn kleintje daarentegen, kan juist nu enorm groeien en haar voeten optimaal gebruiken waardoor ze dus minder kans heeft op problemen in andere gewrichten.

Dus in plaats van stevige schoenen heb ik voor mijn kleintje leren slofjes gekocht met twee ieniemienie rubberen vlakjes eronder voor wat extra grip voor op de houten vloeren in ons huis. Als ze straks ook buiten gaat lopen heb ik schoentjes met een super buigzame dunne rubberen zool zodat ook buiten haar voeten gewoon kunnen doen waar ze voor gemaakt zijn: dempen en steun bieden.

*Dit is slechts 1 aspect die dr. Davis in haar onderzoek is tegen gekomen waarom veel schoenen niet goed zijn voor je voeten. Mocht je meer willen weten, de meeste van haar onderzoeksverslagen zijn vrij toegankelijk via google.scholar.nl

Na het lezen van deze blog van Janneke zijn wij als redactie van ikbenZwanger.com ook op zoek gegaan naar informatie over kinderschoenen. Het klopt wat Janneke vertelt: "Het is wetenschappelijk vastgesteld dat juist soepel schoeisel het beste is voor de natuurlijke ontwikkeling van kindervoeten." Dat betekent dat goedkope kinderschoenen die weinig steun bieden niet per se slechter zijn voor de ontwikkeling van de voeten van je kind dan degelijke leren stappers.

Is lopen op blote voeten goed voor je baby die net leert lopen?

Ja. Met blote voeten heeft je baby optimaal contact met de vloer en wordt de voet het beste gestimuleerd. Het lopen op blote voeten is de meest natuurlijke manier om de voetjes te gebruiken. Schoenen zijn niet nodig om kindervoeten goed te laten ontwikkelen. Hoe meer de schoen de blote voeten situatie nabootst, hoe beter het is.

Waarom hebben we dan nog schoenen aan?

Schoenen zijn nodig om de voet te beschermen. Bescherming tegen kou en stoten. Daarnaast vinden we schoenen ook mooi.

Is een stevige schoen beter of een soepele schoen beter voor je voeten?

Een soepele schoen is voor de meeste voeten beter dan een stijve schoen. In een soepele schoen krijgt je voet veel meer beweging dan in een stijve schoen. Veel bewegingsvrijheid is goed voor de ontwikkeling van de voet. Heeft je kind voetklachten of voet afwijkingen, als het naar binnen kantelen van de enkel en doorzakken van de wreef, dan kan een stevige schoen zinvol zijn. Het beste is om bij twijfel een ervaren orthopeed te vragen wat het beste is voor jouw kind.

De pasvorm van de schoen moet passen bij de voet van je kind. Je kind mag geen pijn voelen bij het lopen en staan op de schoenen. Ook moet de kinderschoen ruim genoeg zitten bij de tenen. Je moet een vingerbreedte ruimte over hebben aan de voorkant van de tenen. Dan is er ook ruimte voor de groei van de voet. Een goede schoenenzaak helpt je de juiste maat te vinden. Zoals in het artikel al vermeld; de zool van de kinderschoen hoort lekker soepel te zijn. Vooral voor jonge kinderen dient de zool van de schoen met één hand te buigen te zijn.